In een recent advies beantwoordt het Wetenschappelijk Comité van het FAVV de vraag of salicylzuurresiduen in vlees of melk van runderen verklaard kunnen worden door de opname van salicylzuur uit planten of aanvullende diervoeders (1).
Overschrijdingen van de maximale residulimieten (MRL’s) van farmacologisch actieve stoffen in voedingsmiddelen van dierlijke oorsprong na het gebruik van diergeneesmiddelen zijn een risico voor de volksgezondheid en kunnen deel uitmaken van de meldingen die gedaan kunnen worden in het kader van de farmacovigilantie.
Salicylzuur is als werkzame stof aanwezig in diergeneesmiddelen en biociden*. Overschrijdingen van de MRL kunnen voortkomen uit een onjuist gebruik van deze middelen. Salicylzuur is ook aanwezig in planten zoals luzernehooi, klaverhooi, maïs en wilgenschors die aanwezig kunnen zijn in het voederrantsoen**.
De dagelijkse opname van salicylzuur via het voeder wordt voor een volwassen koe geschat op 2 g. De overdracht van salicylaten die via het voer worden opgenomen naar de dierlijke weefsels is bij runderen niet onderzocht maar wordt als laag ingeschat omdat de relatief hoge pens-pH ervoor zorgt dat salicylzuur door ion trapping in de pens wordt vastgehouden. Volgens het Wetenschappelijk Comité is het daarom onwaarschijnlijk dat salicylzuurresiduen in koemelk of -vlees ontstaan na consumptie van planten met een hoog salicylzuurgehalte.
Bij overschrijdingen van de MRL, blijft het volgens het Comité daarom belangrijk om de niet-voederoorsprong van salicylzuur bij herkauwers te onderzoeken, gezien de hogere concentraties in biociden en diergeneesmiddelen in vergelijking met voeders. Het is momenteel niet mogelijk om een onderscheid te maken tussen voederoorsprong en niet-voederoorsprong van salicylzuur in melkmonsters.
* Biociden met salicylzuur worden vooral gebruikt voor het reinigen en ontsmetten van de spenen van melkkoeien, maar ook voor het ontsmetten van melkinstallaties en het behandelen van strooisel. Een overzicht van deze biociden wordt gegeven in Bijlage 1 bij dit advies (2).
** Het salicylszuur van deze planten is opgenomen in Bijlage 2 bij dit advies (2).
Bron: FAVV
Advies 01-2023 van het Wetenschappelijk Comité
Overzicht adviezen en bijlagen van het Wetenschappelijk Comité