Vaccinatie tegen Newcastle disease (ND) is verplicht voor alle pluimveebedrijven met meer dan 100 stuks pluimvee. De bedrijfsverantwoordelijke moet een beroep doen op een erkende dierenarts om de vaccinatie uit te voeren. Alle pluimvee met inbegrip van duiven, aanwezig op verzamelingen (tentoonstellingen, wedstrijden, prijskampen, markten zijn te beschouwen als verzamelingen) moet ingeënt zijn tegen ND. Het pluimvee dat op een markt verkocht wordt, dient 3 maanden voorafgaand aan de verkoop gevaccineerd te worden met een geïnactiveerd geadjuveerd vaccin. Het pluimvee dat op markten verkocht wordt, moet vergezeld zijn van een vaccinatiecertificaat.
- Ziekte van Newcastle (kalkoen)
- Ziekte van Newcastle - Paramyxovirose (duif)
- Voor de vaccinatie van andere pluimveesoorten zijn er in België geen vaccins beschikbaar en kan de dierenarts overwegen om het cascadesysteem toe te passen.
Monovalente levende vaccins - monovalente of combinatievaccins met geïnactiveerd virus -multivalente vaccins op basis van recombinant kalkoenherpesvirus.
Vaccins met levende virussen die lentogene stammen bevatten worden tijdens de opfokperiode toegediend. Geïnactiveerde vaccins zijn uitsluitend voorbehouden voor herhalingsentingen van leg- en reproductiedieren om deze te beschermen tijdens de legperiode.
De vaccinatie van zowel meskippen als leg- en reproductiekippen kan met levende vaccins. Bij leg- en reproductiedieren wordt deze eerste vaccinatie na minstens 4 weken gevolgd door een vaccinatie met geïnactiveerd vaccin. Deze boostervaccinatie moet minstens 4 weken voor aanvang van de legperiode plaatsvinden. Deze dieren kunnen na het inzetten van de rui opnieuw gevaccineerd worden met een geïnactiveerd vaccin.
Hobby- en sierpluimvee kan in de lente en in de herfst gevaccineerd worden met een geïnactiveerd vaccin, of indien de dieren nog niet eerder werden gevaccineerd met een levend vaccin.
Een vaccin op basis van het recombinant kalkoenherpesvirus brengt het fusie-eiwit van het Newcastle diseasevirus tot expressie waardoor het vaccin beschermt tegen de ziekte van Marek en de ziekte van Newcastle. Naargelang de vaccinstam worden ook antigenen tot expressie gebracht die beschermen tegen ofwel infectieuze laryngotracheïtis ofwel tegen de ziekte van Gumboro. Deze recombinante vaccins worden toegediend aan ééndagskuikens. Bepaalde vaccins kunnen eveneens in ovo worden toegediend. Deze vaccins worden in vloeibare stikstof bewaard.
De immuniteitsduur zoals opgegeven in de bijsluiters van de vaccins met levend virus, bedraagt meestal 4 tot 6 weken. Dit volstaat in het algemeen voor mestkuikens. Leg- en reproductiedieren moeten voor hun overplaatsing naar de leg- of reproductieafdeling, gehervaccineerd worden met geïnactiveerde vaccins. Enerzijds wordt door deze vaccinatie het pluimvee tijdens de ganse legperiode beschermd. Anderzijds zullen de kuikens van de gevaccineerde dieren gedurende hun eerste levensweken op een passieve manier beschermd worden.
ND is een wettelijk bestreden ziekte. Als ND wordt vastgesteld op een pluimveebedrijf, dan is de voorgeschreven preventieve vaccinatie een voorwaarde voor vergoeding van de opgeruimde dieren.
Sinds 1998, werden in 2018 meerdere gevallen van ND vastgesteld bij hobbypluimvee in ons land. In juli 2018, werden eveneens enkele haarden vastgesteld op professionele pluimveebedrijven. In al deze gevallen ging het om een nieuwe virusstam die eerder in Zuid-Oost-Azië werd vastgesteld en die zich snel verspreid heeft in het Midden-Oosten, Noord-afrika en Oost-europa . Deze stam werd recent ook geïdentificeerd in het Groothertogdom Luxemburg. Zie ook FAGG.